O templo principal de Ourense data da segunda metade do século XII e a primeira metade do XIII e alguns autores sitúan esta construcción sobre os restos da primitiva basílica do período suevo, antiga catedral que estaba xa adicada a  memoria de San Martín de Tours. A  historia da Catedral  entrelazase coas circunstancias socio-económicas xurdidas da repoboación levada a cabo por Alfonso III en torno o ano 900.

O seu Altar Maior foi consagrado finalmente no 1180 e durante os séculos XIV y XV complétase a súa arquitectura, elevándose o significativo ciborio entre os anos 1499 y 1505.

Construída en planta de Cruz latina, conta con tres naves separadas por pilares cruciformes, arcos dobrados e apuntados, impregnados dun románico de transición ó estilo gótico, con elementos posteriores renacentistas, barrocos e neoclásicos.

Foi declarada monumento nacional o 3 de Xuño de 1931 e ten honores de Basílica dende o ano 1887.